Sprzedaż Alaski opłaciła się Rosjii ?

Listopad 24, 2014 o 23:30

krajobraz-alaskaW 1867 roku Imperium Rosyjskie wzbogaciło się o 7,2 miliona dolarów amerykańskich, co daje dzisiaj ok. 108 milionów dolarów, i zmniejszyło się o 1 518 800 kilometrów kwadratowych. Nie był to jednak wynik wojny, ale transakcji biznesowo-politycznej. Wówczas do skutku doszła sprzedaż obecnego stanu Alaski Stanom Zjednoczonym.
Obecność Rosji na obszarze Alaski datuje się od roku 1725, kiedy to Vitus Bering z rozkazu cara Piotra I Wielkiego, udał się na wyprawę, by zbadać wybrzeża Alaski. Przegrana Rosji w wojnie krymskiej, a także brak środków finansowych na zasiedlenie tych lodowa-krainaterenów były powodami, dla których Rosja nie była żywo zainteresowana nowym terytorium. Do tego należy wskazać brak obecności rosyjskiej floty na północnym Pacyfiku, która mogłaby zapewnić spokój nowej kolonii. Szacuje się, że liczba osadników rosyjskich na wybrzeżach Alaski nigdy nie przekroczyła 400 osób.
Nie chcąc, by tereny te stały się własnością Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, które kolonizowało właśnie tereny obecnej Kanady, Rosja zdecydowała się zaproponować sprzedaż Alaski Stanom Zjednoczonym. Taka propozycja po raz pierwszy padła w 1859 roku, jednak wewnętrzna trudna sytuacja Stanów Zjednoczonych (wojna secesyjna), zmusiła je do skupienia się na sprawach krajowych. Negocjacje więc wstrzymano.
Kiedy sprawy wewnętrzne się uspokoiły, Stany wróciły do rozmowy na temat kupna Alaski. Sekretarz stanu w gabinecie prezydenta Stanów, William H. Seward, doprowadził do finalizacji transakcji. Po długich negocjacjach, w których stronę rosyjską reprezentował baron Edward de Stoeckl, we wczesnych godzinach porannych, 30 marca 1867 roku, przystano na kwotę 7,2 milionów dolarów. W negocjacjach brał udział także Polak, generał Włodzimierz Krzyżanowski. 9 kwietnia 1867 roku Senat Stanów Zjednoczonych ratyfikował umowę kupna-sprzedaży, natomiast Izba Reprezentantów zatwierdziła ją dopiero po roku, 14 lipca 1868 roku. Przeciwnicy zakupu zarzucali Sewardowi zakup odległego i trudno dostępnego terytorium, które złośliwie określano „ogrodem polarnych niedźwiedzi” czy też „lodownią Sewarda”.
Alaska dopiero w 1959 roku stała się 49. stanem USA, a rząd Stanów dostrzegł ją wówczas, gdy na terenach Kanady odkryto złoża złota. Zimna wojna przyniosła Amerykanom wzmocnienie strategicznej roli Alaski. Jednak do dziś prowadzone są dyskusje, czy zakup ten opłacił się Stanom. Pewien ekonomista, David R. Barker, postanowił wyliczyć opłacalność tej transakcji i okazało się, że alaskaStanom nigdy nie zwrócił się ów zakup. Biorąc pod uwagę bogactwo złóż naturalnych – ropa naftowa, złoto czy focze futra – Barker wciąż utrzymuje, iż Imperium Rosji, gdyby nie Stany, sprzedałoby Alaskę Wielkiej Brytanii, gdyż krajowi cara Piotra I nie opłacało się utrzymywać tego lodowego terytorium. Wypada jednak zadać pytanie czy korzyści społeczne i kulturowa da się obliczyć i porównać do bezdusznych cyfr z kalkulacji ekonomicznych.